Steeds meer organisaties willen hun regie zo ‘lean’ mogelijk inrichten. Dat geldt zeker voor organisaties die de DevOps-manier van werken omarmen. Maar in hoeverre is regie nog nodig bij deze manier van werken? Op welke gebieden verandert de rol van regie? In deze blog lees je wat er nog nodig is aan regie en hoe de regie zich verder kan ontwikkelen, ook in een organisatie waar niet alles volgens DevOps is ingericht.
Dienstverlening bij organisaties bestaat in de traditionele situatie vaak uit drie hoofdvormen: projecten, (kleinere) wijzigingen en standaarddiensten en -verzoeken. Die drie stromen moeten worden geregisseerd om het gewenste resultaat te bereiken. Naast deze regie over uitvoering is er nog regie over beleid. Deze kaderstelling vinden we vaak op gebieden als sourcing, IT-architectuur, IT-planning, finance, security, risk en compliance. Al deze hoofdvormen vragen specifieke expertises. Daarom zijn er vaak aparte regie-organisaties voor ingericht.
Deze klassieke regie verandert sterk wanneer de organisatie DevOps invoert. Een DevOps-team regisseert zelf de project- en change-activiteiten, maar is ook verantwoordelijk voor de operatie. Zo doet een scrummaster allerlei coördinerende en faciliterende taken. Een productowner zorgt aan de klantzijde voor afstemming. En dan is er regelmatig nog een agile coach én zijn de teams in grote mate zelfsturend. Dat is al best veel regie.
Hoe verandert regie bij 100% DevOps?
Maar dan zijn er nog zaken als risk, security en compliance en het besturen van een serviceprovider waarbij DevOps meestal minder de regie over neemt. Dat geldt voor kleine organisaties, maar ook voor grotere, waar DevOps op schaal wordt ingericht, bijvoorbeeld met SAFe. Hoe kun je deze regietaken dan implementeren?
Als we de regie in vier hoofdgebieden onderverdelen en stel dat een organisatie 100% DevOps werkt, iets wat in de praktijk nauwelijks voorkomt, dan is de volgende regie nodig.
- Centrale besturing: Je hebt zaken nodig als financieel beleid, project- en portfoliomanagement en overkoepelende architectuur.
- Customer service management: Hierbij is vooral nog regie op de totale kosten voor de afnemers nodig.
- Afstemming bij changes: Binnen SAFe is deze afstemming goed geregeld.
- Leveranciersmanagement: Hier is nog regie nodig bij de keuze van leveranciers (de sourcing en inkoop). Ook over servicebeheer, contractmanagement en service performance moeten op een of andere vorm afspraken worden gemaakt, die normaliter niet binnen het DevOps-domein vallen.
Hybride situatie
Als we in een traditionele organisatie spreken van Regie 1.0, kunnen we de regie bij een volledige DevOps-organisatie Regie 3.0 noemen. Naar DevOps migreren kan echter niet met één knal, in de praktijk ontstaat vaak een hybride situatie, Regie 2.0. Hier is regie op project, change en run nog steeds in zekere mate noodzakelijk. Als we weer naar de vier hoofdgebieden van regie kijken, is de situatie nu als volgt.
- Centrale besturing: Hier zijn vooral risk, security en compliance noodzakelijk. Dat zijn zaken die moeilijk per team te regisseren zijn. Overkoepelende regie is hier nodig om te voorkomen dat iedereen het wiel opnieuw uitvindt. Ook inhoudelijke en financiële planning is hier cruciaal om de dienstverlening en de releases te coördineren.
- Customer service management: Hier is één overkoepelend overzicht nodig. Gebruikers willen weten welke diensten zij krijgen, waarbij het voor hen niet van belang is of het volgens DevOps geproduceerd wordt of niet. Kortom, er is één overzicht nodig.
- Afstemming bij changes: Die afstemming is een geschaald DevOps uitstekend geregeld, maar in een hybride situatie is nog enige regie nodig. Zaken als businesscases, impact, en het traditionele wijzigingsbeheer worden normaal gesproken via DevOps geregeld. In een hybride situatie moet dit ook tussen de verschillende systemen worden geregisseerd.
- Leveranciersmanagement: Vanzelfsprekend zijn de regietaken hier ook nodig (zoals in regie 3.0).
Veranderende situatie
De hybride situatie zal voor veel organisaties de komende tijd aan de orde zijn. Er is nog steeds enige regie nodig om de twee werelden op elkaar af te stemmen. We zien niet voor niets dat organisaties die DevOps op grote schaal hebben ingericht tegen problemen aanlopen als ze hun regie niet hebben ingericht of hebben verwaarloosd. De organisatiestructuur op weg naar Regie 3.0, waarbij je steeds minder regie nodig hebt, verandert idealiter geleidelijk. Dat betekent dat alle regisseurs continu in een veranderende situatie zitten. Regisseurs zijn daarbij in de kern veranderaars en moeten zelf mee kunnen veranderen. Bovendien zien wij dat – net zoals de dienstverlening – regie steeds meer wordt geautomatiseerd. Er komen steeds betere tools om regie te ondersteunen. Ook dit vraagt relatief minder regisseurs.
Zoals gezegd, dit proces gaat niet vanzelf. Het is daarbij een goed idee om te beginnen met één of meer DevOps-teams. Geef de teams de ruimte met daarbij een aantal richtlijnen, met enige vrijheid maar ook regie. Accepteer dat er af en toe iets verkeerd gaat. Kijk daarna hoe je kunt opschalen en laat het groeien met steeds meer teams tegelijkertijd. Bouw je regie dan structureel af en behoud wat nodig is.
